Voetbal is een ingewikkeld spel waarin vele factoren een rol spelen. De spelbedoeling is simpel: het gaat in het voetballen altijd om meer doelpunten maken dan de tegenpartij, het winnen van de wedstrijd.
Inleiding
Om jeugdspelers de principes van het voetballen bij te kunnen brengen is het goed om te weten wat voetballen nu eigenlijk precies is en uit welke belangrijke elementen het spel is opgebouwd. Voetbal is een spel met spelregels. Binnen deze spelregels kunnen de spelers heel veel verschillende keuzes maken en hebben daar een bepaalde vrijheid (creativiteit) in.
Door deze vrijheid en door het grote aantal spelers dat in het veld staat is voetballen een enorm ingewikkeld spel. Alle spelers van het eigen team, maar ook alle spelers van de tegenstander, nemen voortdurend allerlei beslissingen die van invloed zijn op het verloop van het spel. Bovendien is voetballen ook nog eens een spel waarbij de bal vrij is en op ieder moment afgepakt kan worden (dit is bijvoorbeeld anders bij sporten als basketbal en korfbal). Dit zorgt voor steeds wisselende situaties waardoor eigenlijk niet één situatie hetzelfde is.
De logische structuur van voetballen
Hoe je ook naar voetbal kijkt, altijd heeft het ene team balbezit en probeert aan te vallen, kansen te creëren en te scoren terwijl het andere team de bal niet heeft en juist probeert te storen en doelpunten te voorkomen. Het balbezit wisselt van team zodat er regelmatig omgeschakeld moet worden tussen aanvallen en verdedigen. In onderstaand plaatje wordt de logische structuur van voetballen afgebeeld.
Teamfuncties, teamtaken en voetbalhandelingen
Voetbal bestaat slechts uit aanvallen, verdedigen en omschakelen, dit noemen we teamfuncties. Bij elke teamfunctie horen teamtaken. Deze teamtaken worden uitgevoerd met voetbalhandelingen.
Teamorganisatie
De teamtaken, teamfuncties en voetbalhandelingen worden uitgevoerd in een bepaalde teamorganisatie. De teamorganisatie bepaald hoe bijvoorbeeld in de bovenbouw de elf spelers verdeeld zijn over het veld, de posities. Als speelwijze worden doorgaans deze opstellingen gehanteerd:
Uiteraard is dit afhankelijk van de kwaliteit van het team. Het streven is om per seizoen (niet per se per wedstrijd) elke speler in principe evenveel minuten te laten voetballen. Hier mag vanaf geweken worden om bijvoorbeeld te corrigeren bij negatief of ongewenst gedrag. Het is goed om dit te bespreken bij en vast te leggen in de teamafspraken.
Basistaken
Vanuit een teamorganisatie kan aan alle spelers een individuele basistaak worden toegekend. Deze basistaak heeft betrekking op hoe een bepaalde speelpositie concreet ingevuld dient te worden. Verder kunnen ook nog basistaken toegekend worden aan het team of aan een bepaalde linie. Wat streeft men na als team of linie en wie voert welke voetbalhandeling waar, wanneer en hoe uit.
Team afspraken
De teamafspraken en de wijze waarop gecommuniceerd wordt, worden bij de start van het seizoen met de spelers en indien nodig/gewenst met de ouders gemaakt. Dit moet ertoe leiden, dat vooraf meer duidelijkheid bestaat over wat er wel en niet kan en hoe er binnen het team mee omgegaan wordt. Er wordt door iedere trainer en/of coach voorafgaand aan het seizoen afspraken gemaakt over: Trainingsopkomst en gevolgen wedstrijddag, rijden naar uitwedstrijden, douchen, wassen kleding, fruit etc en legt dit vast in een teamafsprakenoverzicht. De coaches en trainers houden rekening met de groep, het team. Elke leeftijdsgroep heeft eigen specifieke kenmerken en het daarbij bijpassende voetbalniveau en vaardigheden. Coaches en trainers moeten hun verwachtingen en oefeningen daarop afstemmen. Daartoe wordt vanuit UVV’40 trainingsmateriaal digitaal beschikbaar gesteld en worden regelmatig cursussen door de KNVB of derden aangeboden.